وضعیت اجتماعی متصوفۀ نعمت‌اللهی در عصر قاجار

نویسندگان

  • ملک ثابت, مهدی دانشگاه یزد
  • کاظمی زهرانی, مرضیه دانشگاه یزد
چکیده مقاله:

چکیده: در میان دوره‌های مختلف تاریخی، دورۀ قاجار از جنبه‌های گوناگون ازجمله مسائل مربوط به تصوف، کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. تصوف این عصر، از ویژگی‌های خاصی برخوردار است که تحلیل و بررسی آن می‌تواند در روشن‌تر شدن مباحث دیگر این دوره همچون ادبیات عرفانی و مباحث تاریخی، نقش به‌سزایی داشته باشد. به‌دلیل نزدیک بودن دورۀ قاجاریه به عصر حاضر، منابع مناسبی برای تحقیق در زوایا و ناگفته‌های این عصر وجود دارد که می‌تواند برای محققان حائز اهمیت باشد. در این پژوهش که گوشه‌ای از وضعیت اجتماعی متصوفۀ نعمت‌اللهیه را - به عنوان یکی از سلسله‌های فعال صوفیه در عصر قاجار- مورد کاوش قرار داده‌ و تلاش کرده‌ایم تا در حد امکان از منابع نگاشته شده در همان عصر استفاده شود. بدین منظور ابتدا به بررسی اجمالی تصوف پیش از دورۀ قاجار با تأکید بر دورۀ صفویه پرداخته‌، پس از آن کوشیده‌ایم تا با تحلیل روابط میان صوفیان نعمت‌اللهیه با دربار قاجار و عالمان دینی - به عنوان دو قدرت صاحب نفوذ در جامعۀ آن زمان- تصویری مناسب از فضای اجتماعی متصوفان این سلسله در عصر قاجار ترسیم نماییم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاهی به وضعیت کنیزان، غلامان و خواجگان در عصر قاجار

در ایران عصر قاجار، بخشی از گروه مستخدمان و نوکران را که در خانة ثروتمندان به وفور یافت می­شدند، کنیزان، غلامان و خواجگان تشکیل می‌دادند. بردگان سیاه، آفریقایی بودند و خرید و فروش آنها از طریق خلیج فارس صورت می­گرفت و سفیدها که از قومیتهای مختلف بودند، ـ از راه تجارت و خرید و فروش و یا اسارت در جنگها و تهاجمات ناگهانی تأمین می‌شدند. غالباً رفتاری که با این طبقه می‌شد، مورد قبول همگان بود و در جا...

متن کامل

وضعیت سیاسی اجتماعی نیشابور در دوره قاجار

     تاریخ و تحولات سیاسی و اجتماعی هر کشور در بستر جغرافیا، دین، فرهنگ و اقتصاد آن کشور شکل می‌گیرد. قاجاریه یا قاجاریان نام دودمانی است که از حدود سال ۱۱۷۴ تا ۱۳۰۴ بر ایران به مدت صد و سی سال فرمان راندند. بنیانگذار این سلسله آقامحمدخان قاجار است. وی تهران را به عنوان پایتخت انتخاب کرد و آخرین پادشاه قاجار، احمدشاه قاجار بود که در سال ۱۳۰۴ برکنار شد و رضا شاه پهلوی جای او را گرفت. نیشابور در ...

متن کامل

وضعیت اجتماعی معلولان در دوران قاجار

این مقاله بر این قصد است تا پایگاه ، جایگاه و نقش اجتماعی معلولان در دوره قاجاریه را بر اساس اسناد و منابع دست اول و تحلیل اسنادی بکاود . علاوه بر این مشخص نماید که افراد دارای معلولیت در جامعه در چه وضعیتی بسر می بردند و این امر را هم در ساختارهای اجتماعی و هم در محتوای فرهنگی و ذهنیتی جامعه ایرانی نسبت به این گروه ردیابی کرده و بدون ابراز احساسات و ارزشداوری نسبت به این وضعیت ، واقعیت های موج...

متن کامل

تاریخ اجتماعی و اقتصادی شهر خوانسار در عصر قاجار

خوانسار یکی از شهرهای معتبر ناحیۀ اصفهان در روزگار حاکمیّت قاجار بوده است. از این شهر در متون تاریخی به­کرّات یاد شده و شهر به­کرات مورد بازدید سفرنامه­نویسان اروپائی قرار گرفته است. حضور بزرگان فرهنگ و هنر و تولیدات مصنوعات متنوّع تجاری را می­توان از اصلی­ترین عواملی دانست که موجب شهرت این شهر در دورۀ قاجار می‌شده‌ است. اگرچه امروزه شواهد اندکی از آثار و ابنیۀ تجاری، مثل بازار و کاروان­سرای عصر ق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 0  شماره 19

صفحات  186- 208

تاریخ انتشار 2019-03

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023